Ад Астра вол.2 на Валмир Азири во Мала станица

Ад Астра вол.2 во Националната галерија во просториите на „Мала станица“ во Скопје! Отворањето на изложбата е во четврток, 8 јуни 2023, во 19 часот, повелете!

„Состојбата на создавање е состојба на фиксација. Додека не сме почнале сме опседнати, кога не сме завршиле сме опседнати“, вели големата руска поетеса Марина Цветаева во нејзиниот трактат „Уметноста во светлината на совеста“.

Валмир Азири продолжува да биде „обземен“ од бесконечноста на хоризонтот кон кој тој држи чекор во сложено патување и надворешно и внатрешно.

Во патувањето преземено од претпоследната изложба наречена Ad Astra (Кон Ѕвездите), ја продолжи својата потрага да го освои она што никогаш не може да се освои, небото, заедно со жителите кои остануваат да лебдат во нејзините простори, ѕвездите, месечината и сонцето. Овој меѓуѕвезден простор е носител на сликата што се појавува и повторно се појавува во варијации на различен и во вториот том од сликите на Валмир.

Оваа слика, ритам, време, визуелна атмосфера, сето тоа се изразни средства со кои Валмир ја перцепира реалноста и надвор од реалноста со сите нијанси меѓу нив, обидувајќи се да ја артикулира својата позиција против нив. Оваа артикулација доаѓа преку креации кои сведочат за патување на имагинацијата што мами и од соочувањето со нив ве обзема чувство на поместување без дестинација доделени. Тоа е создавање и повторно создавање на односот помеѓу она што е, и она што не е, помеѓу реално и имагинарно, тоа е патување од внатре и надвор од себе од самиот автор и како такво, ова патување е многу лично.

Сепак, моќта на уметникот лежи токму во неговата способност да ја раскаже сопствената приказна да го направи личниот дел од поголем наратив, универзален наратив. Универзалноста на темата што ја третира Валмир го става гледачот пред спектакл на ѕвезди кои паѓаат и изгреваат, пред маглините кои „раѓаат сини ѕвезди“ и не само, на „кометите што не доаѓаат“, пред некоја „затемнета месечина“ или „сонце што заоѓа“, пред асоцијации и слики кои зборуваат за фокусирано внимание, имагинација на авторот што се пренесува до јавноста преку јазик украсен со боја, форма, звук, ритам.

Валмир продолжува да го гради главниот ефект во создавањето на наративната линија и ритамот боја. Токму начинот на користење на бојата ја зголемува театралноста и температурата, драматичната атмосфера на неговото сликарство. Доаѓа во симбиоза понекогаш со напнатата драма на небесниот простор исполнет со ѕвезди а понекогаш и со празнината што создава нивно отсуство.

Формата и содржината делуваат како едно во овој вид сликарство. Се чини дека неговиот изразен јазик бил под влијание на религиозна симболика и оваа докажува низа дихотомии кои влијаеле на концептот на изложбата, како што се светлината и темнината, рај и пекол, вечност и привременост, полнота и празнина, духовност и физика итн. Овие дуалисти се поддржани и со имињата на некои слики. Сепак, и покрај овие двојности, оваа серија слики го нагласува чинот и создавањето, зачнувањето, до она на раѓање. Од оваа гледна точка, небото изгледа импрегнирана, шуплива, исполнета со исчекување на возбудата за создавање нови ѕвезди кои ќе освојуваат како просторот на небото, како и просторот на сликарството на Валмир.

Изложбите секогаш будат природна љубопитност и очекување. Оваа изложба не е исклучок од ова правило. Таа е подготвена на начин да ја покани јавноста на пресметка колку отпорна, толку и соучесничка, публика ослободена од каква било интерпретација пророчки, слободно да ги доживее сензациите што ги предизвикува неговото сликарство.

Нора Халими