„Допирот“ дел од проектот „Ние сме тука: Идни екологии“
ДОПИРОТ, дел од проектот НИЕ СМЕ ТУКА: ИДНИ ЕКОЛОГИИ, проект на кураторот Ана Франговска, во соработка со Националната галерија и партнерство со Британскиот совет и „Лукс“
Британскиот совет, „Лукс“ и кураторот Ана Франговска, во соработка со Националната галерија, со особено задоволство го најавуваат проектот под наслов „Допирот“, дел од НИЕ СМЕ ТУКА: ИДНИ ЕКОЛОГИИ.
ИДНИТЕ ЕКОЛОГИИ е една од петте уметничко-филмски програми на проектот НИЕ СМЕ ТУКА: програма за уметност на подвижни слики од колекцијата на Британскиот совет и ЛУКС, курирана од Тендаи Џон Мутамбу и развиена од Британскиот совет, меѓународна организација на Обединетото Кралство за културни односи и образовни можности (britishcouncil.mk), и LUX, меѓународна уметничка агенција која ги поддржува и промовира практиките на уметниците со подвижни слики (lux.org.uk). Секоја од програмите на НИЕ СМЕ ТУКА, истражува теми како што се национален идентитет, маргиналност, интимност, иднина и архивирање. Во серијата се обработуваат дискурси за влијанието на оваа тема кај младите, но и кај етаблираните современи уметници со седиште во Велика Британија или Обединетото Кралство, истражувајќи ги преку биографија, документарци, поезија и фантастика.
На Западен Балкан, ИДНИ ЕКОЛОГИИ е претставена преку програма на изложби, проекции и јавни настани, курирани од шест куратори од регионот. Во основата на програмата e размената со Велика Британија и дискусии за широк спектар на публика.
Проектот започна на почетокот на 2020 година, кога се одржа отворен повик за куратори, по што македонската кураторка Ана Франговска, заедно со останатите куратори Елијан Стефа од Албанија, Армина Пилав од Босна и Херцеговина, Енгел Бериша од Косово, Наталија Вујошевиќ од Црна Гора и Наталија Пауниќ од Србија, беа избрани да изработат изложбени концепти за нивните земји.
Загадувањето, урбаниот развој, приватизацијата и експлоатацијата на јавните простори се вознемирувачка реалност и на Западен Балкан. Од почетокот на проектот, екологијата се појави како тема што го обединува регионот, така што намерата на оваа програма за подвижни слики е да се иницираат разговори на тие клучни теми.
Македонскиот концепт на кураторката Ана Франговска е насловен „Допирот“ и е петтата изложба во низата изложби на проектот ИДНИ ЕКОЛОГИИ во Западен Балкан. „Допирот“ се однесува на „смртоносниот“ допир на човекот кој остава зад себе, свесно или несвесно, голема штета на целата планета, нејзините живи видови и нивните живеалишта.
Програмата НИЕ СМЕ ТУКА: ИДНИ ЕКОЛОГИИ се состои од компилацијата од четири дела со подвижни слики од колекцијата на „Лукс“: Уриел Орлоу, „Muthi“, 2016; Луис Хендерсон, „All That is Solid“, 2014; Шарлот Проџер, „LHB“, 2017; Бен Риверс, „Urth“, 2016 и ќе бидe претставенa во рамки на македонскиот проект „Допирот“ заедно со делото на Бедвир Вилијамс „Ѕвезден гласник“, 2013, дел од колекцијата на Британскиот совет.
„Допирот“ вклучува и тројца македонски уметници и проекти кои се занимаваат со прашања од областите екологија, миграција, идентитет, маргинализација, правење убавина од грдото итн., и тоа: Кристина Пулејкова со проектот со подвижни слики и видео во виртуелна реалност „Место на спојување“, Велимир Жерновски со мултимедијалната инсталацијата „Зад црнилото“ и Елпида Хаџи-Василева со комплексната просторна инсталација „Silentio Pathologia“.
Со цел да се децентрализира и да се прошири пораката на проектот како суштински исход, две дела со подвижни слики од проектот „Допирот“, и тоа „Ѕвездениот гласник“ на Бедвир Вилијамс и „Место на спојување“ на Кристина Пулејкова, ќе бидат претставени во Охрид, како најава на главната изложба, во јавен простор, пред Центарот за култура „Григор Прличев“. Проекциите ќе се одвиваат последователно три дена, на 7, 8 и 9 август, со почеток во 20:30 часот.
Брзите, визуелно немилосрдни, наративни филмови на Бедвир Вилијамс се базираат врз социјално набљудување и повторно замислување, како и врз сопственото позиционирање во двата света (реалниот и фантастичниот). Во „Sвездениот гласник“, направен за неговата соло презентација што го претставуваше Велс на Биеналето во Венеција во 2013 година, Вилијамс размислува за врската помеѓу микрокосмосот во под од една тераса и бесконечниот простор околу нас. Од гледачот се бара да се замисли себеси како мало парче камен заробено во еден комплексен систем.
„Место на спојување“ на Кристина Пулејкова, пак, е прекрасна визуелна нарација, чија тематика е директно поврзана со Охрид и загрозената охридска јагула, која поради поставените 6 електрични брани во изминатите 60 години не е во можност да ја остварува својата природна репродукција и да го спроведе „свадбениот пат“ до Саргаското Море. Уметничката нарација предадена преку кореографски танц на две индивидуи (кои асоцираат јагули), надополнети со компјутерски анимации, на мошне непосреден и бајковит начин ја пренесуваат конверзацијата меѓу две јагули, едната од Британија, од реката Темза, а другата од Охрид.
Овие два мошне интересни и визуелно елоквентни проекти ќе ја збогатат и летната уметничка програма на Охрид, а секако ќе бидат одличен поттик за ширење на свеста за екологијата и заштитата на животната средина, теми кои се од особена важност во последните години, а со особен интензитет го зафаќаат и визуелно-концептуалниот вокабулар на уметноста и културата како значајни посредници со публиката.
Главната изложба ќе се отвори на 15 септември, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“ и ќе биде поставена до 15 октомври. Ќе биде придружена со голем број активности со помош на кои ќе се продлабочи дебатата околу мошне актуелното и горливо прашање за заштита на животната средина и развивање на свеста со помош на уметноста како медиум, и тоа: разговори со уметниците и кураторите, панел-дискусии, работилници за млади и возрасни, конференции, интердисциплинарни соработки помеѓу дивергентни факултети итн.
Проектот е овозможен благодарение на Британскиот совет и „Лукс“, а е потпомогнат и од Министерството за култура.
________________________________
THE TOUCH, part of WE ARE HERE: FUTURE ECOLOGIES, is a project by the curator Ana Frangovska, in collaboration with the National Gallery in partnership with the British Council and LUX.
The British Council, LUX and the curator Ana Frangovska, in collaboration with the National Gallery, have the utmost pleasure of announcing an exhibition titled The Touch, from the WE ARE HERE: FUTURE ECOLOGIES programme.
FUTURE ECOLOGIES is one of the five artist film programmes from the series WE ARE HERE: Artists’ Moving Image from the British Council Collection and LUX, curated by Tendai John Mutambu and developed by British Council, the UK’s international organisation for cultural relations and educational opportunities (britishcouncil.mk), and LUX, an international arts agency that supports and promotes artists’ moving image practices (lux.org.uk). Each WE ARE HERE programme explores themes such as national identity, marginality, intimacy, the future and archiving. The series interrogates how outstanding emerging and established British or UK-based contemporary artists are influenced by these themes and how they explore them through biography, documentary, poetry and fiction.
In the Western Balkans, FUTURE ECOLOGIES is presented through a programme of exhibitions, screenings and public events, curated by six curators from the region. At the core of the programme lies an exchange with the UK and discussions for a wide range of audiences.
The programme was launched in early 2020, when an open call for curators was held, after which the Macedonian curator Ana Frangovska, together with the curators Elian Stefa from Albania, Armina Pilav from Bosnia and Herzegovina, Engjell Berisha from Kosovo, Natalija Vujosevic from Montenegro and Natalija Paunic from Serbia, were selected to produce exhibition concepts for projects in their respective countries.
Pollution, urban development, privatisation and exploitation of public spaces are all troubling realities in the Western Balkans. Since the start of FUTURE ECOLOGIES, ecology has emerged as a theme that unifies the region, so the intention of this moving image programme is to propel to the forefront conversations on this crucial topic.
The Macedonian concept, by the curator Ana Frangovska, is entitled THE TOUCH and is the fifth Western Balkans FUTURE ECOLOGIES presentation. ‘THE TOUCH’ refers to the ‘deadly touch’ of humans, which leave behind, consciously or unconsciously, immense damage to the planet, its living species and their habitats.
The FUTURE ECOLOGIES programme comprises a compilation of four moving image works from the LUX collection: Uriel Orlow’s Muthi, 2016; Louis Henderson’s All That is Solid, 2014; Charlotte Prodger’s LHB, 2017 and Urth, 2016 by Ben Rivers, and these will be presented in the Macedonian iteration − THE TOUCH − with a work from the British Council Collection by Bedwyr Williams titled The Starry Messenger, 2013.
THE TOUCH also includes three additional Macedonian artists and projects that deal with issues such as ecology, migration, identity, marginalisation and finding beauty in ugliness: Kristina Pulejkova’s moving image project and virtual reality film The Place of Conjunction, Velimir Zernovski’s multimedia installation Behind the Black and Elpida Hadzi-Vasileva’s complex installation Silentio Pathologia.
To decentralise and disperse the project’s message, two moving image works from THE TOUCH − The Starry Messenger by Bedwyr Williams and The Place of Conjunction by Kristina Pulejkova − shall be presented in Ohrid, in a public space, in front of the Culture Centre Grigor Prlichev. The screenings shall take place for three consecutive days, on 7, 8 and 9 August 2021, starting at 20:30 hrs.
Bedwyr Williams’ fast-paced, visually relentless, narrative films are based on social observation and re-imagination, as well as his own positioning in both worlds (the real and the imaginary). In The Starry Messenger, made for Williams’ solo presentation for the Welsh Pavilion at the 2013 Venice Biennale, he reflects on the connection between the microcosm in a terrazzo floor and the infinite space around us. The spectator is required to imagine themselves as a small, trapped piece of stone in a complex system.
Kristina Pulejkova’s Where We All Meet is a beautiful visual narration, the theme of which is directly related to Ohrid and the endangered Ohrid eel, which, due to the building of the six power dams, for the last 60 years, has not been able to carry out its natural reproduction and hence, make its ‘wedding journey’ to the Sargasso Sea. The artistic narration − conveyed through a choreographic dance of two individuals (who associate as eels) – along with direct, fairy-tale-like computer animations depicts a conversation between two eels, one from the UK’s River Thames and the other from Ohrid Lake.
These two visually eloquent artworks will enrich the Ohrid Summer Art Programme and will raise awareness for the important topic: environmental protection, while sharing with audiences boundary-pushing experiments using the vocabulary of visual art and film.
The main exhibition is scheduled to take place from 15 September to 15 October in the Multimedia Centre Mala Stanica. It shall be accompanied by a number of activities that will using art as a medium to deepen the conversation and raise awareness about the current burning issue of environmental protection. Activities will include: conversations with artists and curators, panel discussions, workshops for young people and adults, conferences, interdisciplinary cooperation between different academic faculties, etc.
The project is made possible thanks to the British Council and LUX, and is supported by the Ministry of Culture.
_____________________
PREKJA, pjesë e projektit NE JEMI KËTU: EKOLOGJITË E ARDHSHME, projekt ky i kuratores Ana Frangovska, në bashkëpunim me Galerinë Nacionale, dhe në partneritet me Këshillin Britanik dhe “Lux”
Këshilli Britanik, LUX dhe kuratorja Ana Frangovska, në bashkëpunim me Galerinë Nacionale, me kënaqësi të veçantë shpallin projektin me titull “Prekja”, që bën pjesë të NE JEMI KËTU: EKOLOGJITË E ARDHSHME.
EKOLOGJITË E ARDHSHME është një nga pesë programet e filmave artistikë të projektit NE JEMI KËTU: program ky i imazheve artistike lëvizëse, nga koleksioni i Këshillit Britanik dhe LUX, i kuruar nga Tendai John Mutambu dhe i zhvilluar nga Këshilli Britanik, një organizatë ndërkombëtare e Mbretërisë së Bashkuar për marrëdhëniet kulturore dhe mundësitë arsimore (britishcouncil.mk), dhe LUX, një agjensi ndërkombëtare e artit që mbështet dhe promovon praktikat e artistëve me fotografi lëvizëse (lux.org.uk). Çdo program i NE JEMI KËTU është kuruar rreth temës së identitetit kombëtar, margjinalitetit, intimitetit, ardhmërisë dhe arkivimit. Në ciklin përpunohen diskurse rreth ndikimit që ka kjo temë tek të rinjtë, por dhe tek artistët bashkëkohor të shquar, me seli në Britaninë e Madhe, apo Mbretërinë e Bashkuar, duke hulumtuar përmes biografisë, filmave dokumentarë, poezisë dhe fantastikës.
Në Ballkanin Perëndimor, EKOLOGJITË E ARDHSHME ëshë e prezantuar përmes një programi ekspozitash, shfaqjesh dhe ngjarjesh publike, të kuruara nga gjashtë kuratorë nga rajoni. Në zemër të programit janë shkëmbimet me Mbretërinë e Bashkuar dhe diskutimet për një gamë të gjerë auditorësh.
Projekti filloi në fillim të vitit 2020, kur u mbajt një thirrje e hapur për kuratorë, pas së cilës, kuratorja maqedonase Ana Frangovska, së bashku me kuratorët e tjerë Elian Stefa nga Shqipëria, Armina Pilav nga Bosnja dhe Hercegovina, Engjëll Berisha nga Kosova, Natalija Vujosevic nga Mali i Zi dhe Natalia Paunic nga Serbia u zgjodhën për të prodhuar koncepte ekspozuese për vendet e tyre.
Ndotja, zhvillimi urban, privatizimi dhe eksploatimi i hapësirave publike janë një realitet shqetësues edhe në Ballkanin Perëndimor. Që nga fillimi i projektit, ekologjia u shfaq si një temë që bashkon rajonin, kështu që qëllimi i këtij programi për imazhe lëvizëse është të shkojë drejt bisedave të para mbi këto tema kryesore.
Koncepti maqedonas i kuratores Ana Frangovska është titulluar PREKJA dhe është ekspozita e pestë në serinë e ekspozitave të projektit EKOLOGJITË E ARDHSHME në Ballkanin Perëndimor. PREKJA i referohet prekjes “vdekjeprurëse” të njeriut, duke lënë pas, me apo pa vetëdije, dëme të mëdha në tërë planetin, në speciet e tij të gjalla dhe habitatet e tyre.
Programa NE JEMI KËTU: EKOLOGJITË E ARDHSHME përbëhet nga një përmbledhje me katër pjesë të imazheve lëvizëse nga koleksioni “Lux”: Uriel Orlow, Muthi, 2016; Louis Henderson, All That is Solid, 2014; Charlotte Prodger, LHB, 2017; Ben Rivers, Urth, 2016, dhe do të prezantohet në kuadër të projektit maqedonas “Prekja” së bashku me dhe vepra e Bedwyr Williams, Lajmëtari Yjor, 2013, pjesë e koleksionit të Këshillit Britanik.
“Prekja” përfshin dhe tre artistë maqedonas dhe projekte që merren me çështje në fushën e ekologjisë, migracionit, identitetit, marginalizimit, duke bërë bukuri nga e shëmtuara, etj., përkatësisht: Kristina Pulejkova me projektin e imazheve lëvizëse dhe videos me realitet virtual Pika e bashkimit, Velimir Zhernovski me instalimin multimedial Prapa të zezës dhe Elpida Haxhi-Vasileva me instalimin kompleks hapësinor Silentio Pathologia.
Për të decentralizuar dhe shpërndarë mesazhin e projektit si një rezultat i thelbësor, dy pjesë me imazhe lëvizëse nga projekti “Prekja”, pra “Lajmëtari yjor” i Bedwyr Williams dhe “Pika e bashkimit” e Kristina Pulejkova do të prezantohen në Ohër, si njoftim për ekspozitën kryesore, në një hapësirë publike, para Qendrës Kulturore “Grigor Përliçev”. Projektimet do të shtjellohen për tre ditë rresht, më 7, 8 dhe 9 gusht, me fillim në ora 21.00.
Filmat e shpejtë, vizualisht të paepur, narrativë të Bedwyr Williams bazohen në vëzhgimin dhe ri-imagjinatën shoqërore, si dhe në pozicionimin vetjak në të dy botët (asaj reale dhe asaj të imagjinuar). Në “Lajmëtarin yjor”, të bërë për prezantimin e tij solo, me të cilin përfaqësoi Uellsin në Bienalen në Venedik në vitin 2013, Williams mendon për lidhjen midis mikrokozmosit në një dysheme tarrace dhe për hapësirën e pafund rreth nesh. Nga spektatori kërkohet të imagjinojë veten si një pjesë e vogël, e robëruar e gurit, në një sistem kompleks.
“Pika e bashkimit” e Kristina Pulejkova është një rrëfim i bukur vizual, tematika e të cilit lidhet drejtpërsëdrejti me Ohrin dhe ngjalën e rrezikuar të Ohrit, e cila, për shkak të 6 digave elektrike, në 60 vitet e fundit nuk është në mundësi ta realizojë riprodhimin e vet natyror dhe ta realizojë “rrugën e dasmës” deri në Detin Sargas. Rrëfimi artistik, i dhënë me vallëzim koreografik i dy individëve (të cilët personifikojnë ngjala), i plotësuar me animacione kompjuterike në një mënyrë shumë të drejtpërdrejtë dhe përrallore, transmeton bisedën midis dy ngjalave, njëra nga Britania, nga lumi Temza dhe tjetra nga Liqeni i Ohrit.
Këto dy projekte mjaft interesante dhe elokuente vizualisht do të pasurojnë programin artistik veror të Ohrit, dhe sigurisht do të jenë një agjent i shkëlqyeshëm për ndërgjegjësimin mbi ekologjinë dhe mbrojtjen e mjedisit, tema që janë me rëndësi të veçantë në vitet e fundit, dhe me një intensitet të veçantë zënë fjalorin vizual-konceptual të artit dhe kulturës si ndërmjetës të rëndësishëm me audiencën.
Ekspozita kryesore do të hapet më 15 shtator në Qendrën Multimediale Malla Stanica dhe do të zgjasë deri më 15 tetor. Ajo do të shoqërohet nga një numër aktivitetesh që do të thellojnë bisedën rreth çështjes aktuale dhe të nxehtë të mbrojtjes së mjedisit dhe zhvillimit të ndërgjegjësimit me ndihmën e artit si medium, me anë të: bisedave me artistët dhe kuratorët, diskutimeve panel, punëtorive për të rinj dhe të rritur, konferencave, bashkëpunimeve ndër-disiplinore midis fakulteteve divergjente, etj.
Projekti u mundësua nga Këshilli Britanik dhe agjencia LUX, dhe mbështetet nga Ministria e Kulturës.